Karkamış: Sınırların Ötesinde, Zamanın Derinliklerinden Gelen Bir Buluşma Noktası

Düşün ki Fırat Nehri kıyısında bir şehir var... Ama bu öyle sıradan bir sınır şehri değil. Anadolu ve Mezopotamya'ya gelen yolların tam ortasında, binlerce yıl boyunca medeniyetlerin, inançların ve hatta diplomatik ilişkilerin kesiştiği bir yer: Karkamış.

MÖ 14. yüzyıldan itibaren, Hitit İmparatorluğu'nun doğudaki en önemli kraliyet şehirlerinden biri olmuş. İmparatorluk çöktükten sonra bile gücünü yitirmemiş, aksine ayakta kalmayı başarmış ve Geç Hitit döneminde kendi bölgesinin en etkili şehir devletine dönüşmüş. Üstelik Hitit prensi Piyassili'nin burada kral olarak hüküm sürmesi, bu kadim kente hem siyasi hem de tarihî açıdan güçlü bir kimlik kazandırmış.

Ama Karkamış’ın öne çıktığı tek konu siyaset değil. Aynı zamanda inancın da kalbinin attığı yerlerden biri. Özellikle Ana Tanrıça Kubaba kültü burada öyle güçlü ki, şehirdeki taş kabartmalar kadın tanrısallığın en çarpıcı yansımalarını sergiliyor. Bu yönüyle Karkamış, antik dünyada kadının temsiline dair bize ulaşan en zengin ve etkileyici arkeolojik anlatılardan birini sunuyor.

Karkamış, Fırat hattı boyunca uzanan Zeugma, Arslantepe ve Tilmen Höyük gibi önemli merkezlerle bağlantılı olsa da, bir yönüyle onlardan ayrılıyor: Devlet gibi örgütlenmiş tek örnek olması. Bunu da sadece kalıntılarıyla değil, yazıtları, mühürleri, kabartmaları ve gelişmiş şehir planlamasıyla açıkça ortaya koyuyor. Burada kurulan düzen, diplomasi ve kültürün ne kadar iç içe geçtiğini gösteren etkileyici bir örnek.

Ayrıca şehir; Assur, Luvi ve Hitit kültürleriyle kurduğu ilişkiler sayesinde, o dönemin bölgesel diplomasisini ve kültürel etkileşimini anlamamız açısından paha biçilmez ipuçları barındırıyor. Bu kültürel çeşitlilik ise, bugün anlatılmaya değer birçok içerik için zengin bir kaynak oluşturuyor.

Bugün Karkamış’a gittiğinizde, sizi yalnızca taş kalıntılar karşılamıyor. Aksine, her biri bir hikâye anlatıyor. Bu kadim şehir; kadın temsili, çok katmanlı mirası ve antik diplomasinin izleriyle geçmişle bugünü birleştiren tematik bir yolculuğa çıkarıyor sizi.

Karkamış, geçmişin sesini bugünün ayak seslerinde yankılatıyor. Ziyaretçilerini yalnızca tarihiyle değil, taşlara kazınmış hikâyeleriyle de büyülüyor.